Genel Klinik Bilgi – Şizofreni – Ekolojik Yapı ve Şizofreni

Bütün psikiyatrik hastalıklar gibi şizofrenide sosyal ekonomik ve hatta coğrafik şartlardan etkilenir, insidansı bu şartlardaki değişikliklere göre belli sınırlar içinde değişiklik gösterir. Bu konuda en fazla çalışmış kişilerden birisi Giggstir. İngilterede Nothingam’da yaptığı ekolojik yapı çalışmalarıyla tanınır.

Giggs’e göre bir şehirde en düşük şizofreni insidansının görüldüğü bölgeler şu nitelikleri gösterirler (Nothingam’da böyle bir bölgede yıllık şizofreni insidansı %0.79)

– Popülasyonda oturmuş bir aile düzeni vardır.

– Bölgede belli bir nüfus artışı vardır.

– Orta dereceden bir sosyoekonomik durum vardır.

– Çoğunluk kendi evinde oturmaktadır.

En yüksek yıllık şizofreni insidansının görüldüğü şehir bölgeleri ise aşağıdaki niteliklere sahiptirler (Nothingamda böyle bir bölgedeki yıllık insidans %.1.06).

– Yeni gelişen bir bölgedir.

– Şehirleşme (urbanization) yüksektir.

– Risk altındaki (15-65 yaş grubu) nüfusun genel nüfusa oranı yüksektir.

– Bölge aileler için geçici bir yerleşim yeri özelliğindedir.

– Sosyo ekonomik durum düşüktür.

– Çoğunluk kiralık evlerde oturur.

– Bölgeye yeni yerleşenlerle birlikte, bölgeden göçenlerde vardır.

Bunların dışında şizofreni insidansını arttıran diğer ekolojik faktörler şöyle sıralanabilir.

– Yabancı bir ülkede doğmuş olmak

– Çalışabileceği yaşta olduğu halde işsiz olmak

– Anne ya da babadan birisinin olmaması.

– Evlenmemiş, boşanmış ya da dul olmak.

– Sosyal ve ekonomik destek zayıflığı

İlginç olarak afektif hastalarda, hastalığın ortaya çıkışını agreve eden en önemli faktörün bütün bu sıralanan etmenlerin dışında yeni taşınmış olmak olduğu görülmüştür. Yeni taşınmak ya da yer değiştirmek faktörü şizofreni için ön sıralardaki bir belirleyici değildir.

Doğum mevsimi bir diğer risk faktörüdür. Kış aylarında doğanlar, enfeksiyonlara maruz kalmak, beslenme yetersizliği göstermek açısından sanşssızdırlar. Bunların MSS üzerinde ağır etkileri söz konusudur. Bu etkiler nedeniyle kişi yaşamının ileri devrelerinde şizofreniye duyarlı hale gelir.

Doğum komplikasyonları; açısından incelendiğinde şizofrenlerin daha fazla doğum komplikasyonu geçirdiği görülür. O nedenle doğum komplikasyonları şizofreni için bir risk faktörüdür. Bu tür komplikasyonları olan kişilerde hastalık hem erken başlamakta, negatif semptomlar ön planda olmakta hem de prognoz kötü gitmektedir.